"Ik kan dit gewoon niet..."

Begin dit schooljaar vroeg ik Koen te vertellen waarover een stukje tekst ging. Zijn antwoord is me nog steeds bijgebleven. In plaats van te vertellen over het stukje tekst dat Koen net gelezen had zei hij: "Ik ben slecht ik begrijpend lezen, dus ik weet het niet." Koen had ergens gehoord dat begrijpend lezen lastig voor hem was en gebruikte dit nu als een schild om geen antwoord te geven op de vraag. Toen ik doorvroeg over het stukje tekst wist Koen wel degelijk meer over deze tekst te vertellen dan dat hij slecht was in begrijpend lezen.

Natuurlijk is het heel goed om te beseffen in welke zaken we goed zijn en waarin juist iets minder goed. Dan worden dit aandachtspunten om mee aan de slag te gaan. Maar wanneer we labels gebruiken als schild en excuus om dingen niet te kunnen, dus ook niet te proberen, gaat het fout. Koen zat in wat Karel Dweck omschrijft als een fixed mindset. Koen kan iets niet, daar heeft hij zijn verklaring voor en het gaat ook niet beter worden. Ik kan dit gewoon niet...

Ik ben met Koen aan de slag gegaan en hebben we vooral gewerkt aan wat meer zelfvertrouwen. Koen was slecht in geschiedenis, naar eigen zeggen omdat hij moeite had met begrijpend lezen. Inmiddels heeft Koen door dat begrijpend lezen belangrijk is, maar dat hij hiermee kan oefenen. Hij heeft bijvoorbeeld geleerd om te vragen naar betekenissen van woorden in plaats van het op te geven als iets hem niet meer bekend voorkwam. Het gaat nu goed met Koen, maar dat heeft wel even wat tijd gekost.

Het benoemen van de ontwikkelpunten van leerlingen is prima, maar laten we er wel voor oppassen hoe we dit doen. Door het plakken van labeltjes kan dit als ee excuus gezien gaan worden om dingen niet te kunnen. Een exuus ook om het daarna vooral niet meer te proberen. Het is Koen gelukt om te werken aan zijn vertrouwen en zijn excuus om te zetten in actie, maar dat duurde wel eventjes. Het opplakken van een labeltje is zo gebeurd, het losweken ervan gaat vaak veel meer tijd in zitten...