woensdag 22 april 2015

"Ik kan dit gewoon niet..."

Begin dit schooljaar vroeg ik Koen te vertellen waarover een stukje tekst ging. Zijn antwoord is me nog steeds bijgebleven. In plaats van te vertellen over het stukje tekst dat Koen net gelezen had zei hij: "Ik ben slecht ik begrijpend lezen, dus ik weet het niet." Koen had ergens gehoord dat begrijpend lezen lastig voor hem was en gebruikte dit nu als een schild om geen antwoord te geven op de vraag. Toen ik doorvroeg over het stukje tekst wist Koen wel degelijk meer over deze tekst te vertellen dan dat hij slecht was in begrijpend lezen.

Natuurlijk is het heel goed om te beseffen in welke zaken we goed zijn en waarin juist iets minder goed. Dan worden dit aandachtspunten om mee aan de slag te gaan. Maar wanneer we labels gebruiken als schild en excuus om dingen niet te kunnen, dus ook niet te proberen, gaat het fout. Koen zat in wat Karel Dweck omschrijft als een fixed mindset. Koen kan iets niet, daar heeft hij zijn verklaring voor en het gaat ook niet beter worden. Ik kan dit gewoon niet...

Ik ben met Koen aan de slag gegaan en hebben we vooral gewerkt aan wat meer zelfvertrouwen. Koen was slecht in geschiedenis, naar eigen zeggen omdat hij moeite had met begrijpend lezen. Inmiddels heeft Koen door dat begrijpend lezen belangrijk is, maar dat hij hiermee kan oefenen. Hij heeft bijvoorbeeld geleerd om te vragen naar betekenissen van woorden in plaats van het op te geven als iets hem niet meer bekend voorkwam. Het gaat nu goed met Koen, maar dat heeft wel even wat tijd gekost.

Het benoemen van de ontwikkelpunten van leerlingen is prima, maar laten we er wel voor oppassen hoe we dit doen. Door het plakken van labeltjes kan dit als ee excuus gezien gaan worden om dingen niet te kunnen. Een exuus ook om het daarna vooral niet meer te proberen. Het is Koen gelukt om te werken aan zijn vertrouwen en zijn excuus om te zetten in actie, maar dat duurde wel eventjes. Het opplakken van een labeltje is zo gebeurd, het losweken ervan gaat vaak veel meer tijd in zitten...

 

zondag 5 april 2015

The First Grader

De titel van de film doet vermoeden dat de film gaat over een kind dat voor het eerst naar school gaat. De film gaat echter niet over een kind dat voor het eerst naar school gaat, maar over een oude man van 84 die voor het eerst naar school gaat! Maruge heeft nooit onderwijs genoten en wanneer hij op de radio hoort dat de regering voor iedereen onderwijs wil verzorgen meldt hij zich bij een school in zijn omgeving. Maruge wordt in eerste instantie geweigerd bij de school, maar hij houdt vol en wordt uiteindelijk toegelaten.

De film brengt mooi in beeld hoe enthousiast de kinderen zijn, maar ook hoe er gebrek is aan middelen om het onderwijs te kunnen verzorgen. Gebrek aan lesmateriaal, gebrek aan tafeltjes. Ondanks de gebreken wordt er enthousiast mee gedaan in de lessen. Ook door Maruge, hoewel hij een opvallende verschijning is in de klas. In de eerste les heeft Maruge nog geen idee hoe hij een potlood vast moet houden, maar vol begrip wordt hem dit bijgebracht en leert hij hoe dit moet. De film vertelt ook het verhaal van een verscheurd land, vol oude problemen. Maruge is een MauMau, die zwaar aangepakt is door de Britse regering toen zij in opstand kwamen. Af en toe flitsen er beelden voorbij die de verschrikkelijke herinneringen van Maruge laten zien. Ook blijkt er nog steeds sprake te zijn van een stammenstrijd in Kenia, hoewel dit eigenlijk al achter de rug had moeten zijn. Ondanks alle problemen houdt Maruge vol en wil hij koste wat kost leren lezen en schrijven.

De film laat mooi zien wat je kunt bereiken als je heel gemotiveerd bent, maar geeft hiervan wel een realistisch beeld. Maruge heeft moeite om echt goed te kunnen lezen, wordt daar wel beter in maar loopt toch tegen grenzen aan. Onderwijs zou er voor iedereen moeten zijn, maar dat is helaas niet overal in de wereld het geval. Dat is iets dat wij hier toch wel eens vergeten. In 2009 overleed Maruge, waarschijnlijk op 89 jarige leeftijd. Over zijn laatste jaren waarin hij voor het eerst in zijn leven naar school ging werd in 2011 deze film gemaakt, die zeker een aanrader is!