vrijdag 22 mei 2015

Hoe ga jij om met pesten?

Twee meisjes op het toilet, telefoon in de hand en druk pratend over van alles en nog wat. Die is stom, die is lelijk, die is fantastisch. Maar één naam komt iedere keer terug, niet zo positief... Mila is maar stom, denkt alleen aan de cavia, stinkt, etc. Later wanneer Mila door de school loopt wordt ze ontweken door de anderen, aangestaard en uitgelachen.

Theatergroep PlayBack laat door het spelen van een verhaal zien hoe pesten werkt. Situaties die zich dagelijks in de praktijk voordoen. Een grapje maken over iemand, anderen die daar een schepje bovenop doen. De leerlingen hebben het eerste uur vol aandacht gekeken naar de voorstelling, maar in het tweede uur wordt er meer van ze gevraagd. De drie acteurs betrekken nu juist de groep bij de voorstelling en gaan het gesprek aan. Wat heb je gezien? Komt dit bekend voor? Wat zou jij doen? Confronterende vragen die leerlingen uitlokken om mee te doen. Hoe ga jij om met pesten, werd er heel direct gevraagd aan de leerlingen.

Wanneer er suggesties komen uit de groep om dingen anders aan te pakken, of wanneer er opmerkingen gemaakt worden over één van de karakters uit de voorstelling, reageren de acteurs daarop alsof zij nog in hun rol zitten. De meisjes vinden Mila toch gewoon stom, en wat zij bespraken was toch ook gewoon grappig? Leerlingen worden op deze manier duidelijk geconfronteerd met de effecten van gedrag op anderen.

Er wordt gevraagd naar oplossingen die de groep zou kunnen bedenken. Twee jongens hebben een idee voor een oplossing. Zij worden gevraagd een gedeelte van de scene mee te spelen. Dit begint wat onwennig, maar al snel komen ze in hun rol. Ze staan nu midden in een gesprek waarin nagepraat wordt over het schoolfeest, maar waarin het al snel gaat over een stinkende, lelijke klasgenoot. De jongens proberen grappen hierover terug te spelen naar het 'stoere' meisje in de scene, die hierdoor snel afdruipt. Samen kon er opgestaan worden tegen de pester en werd de gepeste klasgenoot zelfs in het gesprek opgenomen.

De interventie uit de klas werd daarna besproken met de groep. Wat hebben we gezien? Wat werkte er in deze situatie? Zou je dat in de praktijk ook zo doen? Of juist anders? Het gesprek kreeg een mooie wending doordat er met elkaar bepaald werd dat iedereen eigenlijk gewoon zichzelf zou moeten kunnen zijn. Dat iedereen zich bewust moet zijn van de effecten van een grapje of opmerking die even snel gemaakt wordt.

Gedurende de nabespreking worden de leerlingen voortdurend uitgedaagd om mee te denken, ervaringen te delen en oplossingen aan te dragen. De leerlingen worden heel direct geconfronteerd met herkenbare situaties. Ik vond het prettig om bij de nabespreking met mijn eigen mentorklas aanwezig te zijn. Het was mooi om te horen met welke oplossingen en meningen ze naar voren kwamen. Ik ben heel benieuwd hoe een voorstelling als deze werkt in een groep waarin veel gepest wordt. Lukt het dan ook om een gesprek in alle openheid met elkaar te voeren? Gelukkig was dit in deze groep niet aan de orde, maar tegelijkertijd zijn er wel een paar oogjes open gegaan. Bewustwording van de effecten van de eigen opmerkingen, grappen en het eigen gedrag is volgens mij een eerste, maar heel belangrijke stap die gezet moet worden naar een prettige, veilige sfeer waarin niet gepest wordt.

http://www.tgplayback.nl/